Het is even wennen, zo wie zo de nieuwe kaartverkoopsysteem bij het parktheater, maar dat gaat goed. De film die we vanavond bezocht hebben, Heleen en ik, was dus Girlhood. Het is nu geen film om heel blij van te worden, het is gewoon triest om te zien hoe sterke meiden, toch door de cultuur waarin ze groot worden, zo worden afgeknepen, dat ze in het oude, al jaren lange traditie, van hun cultuur oppakken en gewoon verder gaan zoals het al jaren gebeurt. De film was onderhoudend, en ik vond het een film die je mag zien maar niet moet zien.
recensie van de film:
Regie: Céline Sciamma | Cast: Karidja Touré (Marieme/Vic), Assa Sylla (Lady), Lindsay Karamoh (Adiatou), Marietou Toure (Fily) e.a. | Speelduur: 112 minuten | Jaar: 2014
Girlhood heeft niets, maar dan ook niets te maken met Boyhood en is geen Frans, zwart vrouwelijk antwoord op Richard Linklaters filmhuissucces van 2014. De derde film van Céline Sciamma is compleet origineel, wat geen geringe prestatie is binnen het coming-of-agegenre. Eerder maakte Sciamma Water Lilies en Tomboy, beide ook over tieners die opgroeien en op zoek zijn naar hun identiteit, maar met Girlhood maakt ze een grote stap voorwaarts, zowel inhoudelijk als stilistisch. Het verhaal over zwarte meiden uit een Parijse banlieu lijkt op papier misschien niet heel bijzonder, maar is mede dankzij het camerawerk, de muziek en de acteerprestatie van debuterend hoofdrolspeelster Karidja Touré verrassend rijk, ontroerend en visueel fraai.
Het beste voorbeeld is een fantastische scène waarin Marieme (dan al Vic genoemd) samen met haar drie vriendinnen/bendeleden Lady, Adiatou en Fily in mooie nieuwe kleding danst en playbackt op Rihanna's 'Diamonds', culminerend in het in koor zingen van het refrein 'shine bright like a diamond', als een soort levensmotto. Ze doen dat in gestolen kleren (de winkelbeveiliging hangt er nog aan) in een hotelkamer die ze gehuurd hebben met geld dat ze verkregen hebben door het intimideren van medescholieren. Toch is het een optimistische viering van jeugdig plezier en jonge zwarte vrouwelijke cultuur, omdat Sciamma dit filmt vanuit het oogpunt van de meiden. Voor dit hoogtepunt alleen al zou de film de moeite waard zijn. Girlhood is dat echter gedurende de hele lengte, deels dankzij het vasthouden van dat perspectief.
Marieme wordt aan het begin verteld dat ze de bovenbouw van de middelbare school niet zal halen en dat ze een beroepsschool moet gaan zoeken. Ze voorziet een leven van schoonmaken en dag en nacht hard werken om zichzelf en een eventueel gezin te onderhouden, zoals haar moeder, en ziet het absoluut niet zitten om in die rol geduwd te worden. Dus gaat ze op zoek naar andere rollen om haar leven en identiteit als jonge zwarte vrouw uit een slechte buurt van Parijs vorm te geven, te beginnen met zich aan te sluiten bij een bende van drie andere meiden die school al opgegeven hebben.
Girlhood is echter geen verhaal over een 'goede' meid die het 'slechte pad' opgaat en daarmee haar onschuld verliest, en geen verhaal van de slechte buurt die het 'goede' mensen moeilijk maakt om op het juiste pad te blijven. Niets van dat soort simplisme. Dankzij de bende en de vriendschap daarbinnen meet Marieme zich een nieuwe identiteit aan, “Vic” (kort voor Victorie), en krijgt een nieuw gevoel van eigenwaarde. Dat is mooi te zien in een fijne, kleine scène waarin zij na de eerste dag met de meiden 's avonds laat thuiskomt en zoals al eerder in de film de afwas gaat doen. Ze begint zoals gebruikelijk, met de schouders en het hoofd voorovergebogen, in zichzelf gekeerd. Dan denkt ze aan wat ze die dag heeft meegemaakt en recht ze haar rug, met trotse blik in de ogen. Een voorbode van de latere scène met het liedje van Rihanna.
Op dat moment, en heel vaak elders in de film, praat Karidja Touré bijna of helemaal niet, maar zegt zo ontzettend veel met haar expressieve ogen en lichaamshouding dat je precies weet wat er in haar omgaat. Daarbij wordt ze geholpen door een fijngevoelige cameravoering, die op de juiste momenten afstand neemt of juist veelzeggende in close-up gaat. Het maakt enkele latere scènes des te krachtiger, inclusief een prachtig, ontroerend einde. Hopelijk is dit het begin van een glorieuze acteercarrière. De drie jonge actrices die haar vriendinnen spelen hebben evenveel natuurlijke charme en charisma, wat de soms geïmproviseerde scènes met het viertal extra leuk maakt en meer dan eens verrassend humoristisch.
Na Vics soms illegale en soms gewelddadige avonturen met haar bende, kiest ze nog andere richtingen in het leven en manieren om aan haar identiteit als zwart meisje/jonge vrouw in de banlieu nieuwe invulling te geven, telkens begeleid door een nieuwe versie van hetzelfde muzikale thema. Dit doet ze onder andere als gevolg van haar eerste seksuele ervaring, waarna gelijk een onterechte reputatie als slet dreigt. De oorspronkelijke titel is Bande des Filles, bende van meiden, maar hoewel zij zeker een belangrijke rol spelen dekt de Engelse titel Girlhood de lading en betekenis van de film eigenlijk veel beter. Een fantastische film over een zeer moderne worsteling met (jonge, zwarte en vrouwelijke) identiteit en seksualiteit, mooi geschoten en vormgegeven door een gegroeide regisseuse. Sciamma zelf zegt overigens nu klaar te zijn met tieners na drie films (“mijn Lord of the Rings-adolescentie-trilogie is voorbij”), wat ergens zonde is gezien hoe mooi ze zich daarin heeft kunnen verplaatsen, maar als Girlhood iets bewijst is dat we nog veel bijzonders kunnen verwachten van deze (relatief) jonge filmmaakster.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten