zondag 17 maart 2019

das schweigende klassenzimmer


Zaterdagavond met de filmclub naar bovenstaande film geweest. Met elkaar is het zo wie zo altijd al gezellig en zeker als we samen rijden.. ik vind dat altijd een extra toevoeging aan de avond, dat met elkaar praten en kletsen, klieren en lachen.. heerlijk. De film een absolute aanrader, in het begin even erin komen, maar dan het verhaal grijpt je, de onthullingen die er komen, het onrecht, de samenhorigheid..prachtig.  Bijzonder dat het zich afspeelt in Oost-Berlijn in 1956 net voor de muur er kwam in 1960, en het slot zo mooi.. en oh wat hoop ik dat torn de muur viel ze allemaal nog leefden wat gun ik ze dat. Al zag ik de film ineens een schaal met suikerklontjes, ik vroeg me af of ze die toen al hadden of dat het een regiefout is... dat zou jammer zijn omdat de film zo goed is dat deze op ware feiten gebaseerde feiten, film ook een duidelijk licht werpt op het nu, en de gevaren van het delen van gegevens op sociale media.


recensie van de film:


Regie: Lars Kraume Cast: Tom Gramenz (Kurt Wächter), Leonard Scheicher (Theo Lemke), Jonas Dassler (Erik Babinsky), Max Hopp (Hans Wächter), Michael Gwisdek (Edgar), Jördis Triebel (Kessler), Burghart Klaußner (Minister Lange), Florian Schwarz (Directeur Schwarz), e.a.| Speelduur: 111 minuten | Jaar: 2018
Je hebt vast wel eens gehoord van het 'Vlindereffect'; een onderdeel van de chaostheorie dat erop neerkomt dat een kleine gebeurtenis immense effecten kan hebben. Een vlinder in Brazilië die met zijn vleugel klappert kan bij wijze van spreken een tornado in Texas veroorzaken, aldus de bedenker van de metafoor. Het is waar dat kleine handelingen of uitingen soms grote gevolgen hebben. Een vrij onschuldig rebels stilteprotest in een klaslokaal in het voormalige Oost-Berlijn bijvoorbeeld.

In het op feiten gebaseerde en in een boek vervatte Das Schweigende Klassenzimmer draait alles om de reactie van een schoolklas op de opstand in Hongarije. Enkele leden van de eindexamenklas vernemen via het bioscoopjournaal over de opstand in Boedapest in 1956. Deze Hongaarse Opstand leidde ertoe dat de bevolking de stalinistische leiding wist te verdrijven.

Onder de indruk van zo veel moed tegen de communisten gaat de klas van beste vrienden Theo en Kurt op onderzoek uit. Bij een oude man die eenzaam buiten de stad woont krijgen ze de ongecensureerde maar heimelijke radiozender van West-Duitsland te horen. Uit solidariteit besluiten de jongens bij hun eerstvolgende les twee minuten stilte in acht te nemen. Het drijft de leraar tot waanzin, maar de verdere gevolgen zijn al snel niet meer te overzien.

Het was in het Duitsland in het stasi-tijdperk verboden om verbale politieke oppositie te voeren, laat staan om tot actie over te gaan. Zodra de schoolleiding lucht krijgt van het protest proberen de jongeren er een draai aan te geven door te stellen dat ze treuren om het verlies van een voetballer die in de strijd omkwam. Het ministerie en de onderwijsinspectie trappen er niet in en de situatie wordt van kwaad tot erger.

Dienstdoend filmmaker Lars Kraume hield zich al eerder bezig met de historie. Met zijn Der Staat Gegen Fritz Bauer volgde hij de klopjacht op een oud-nazi. Wat deze film gemeen heeft met het verhaal over de protesterende schoolklas is het fijnzinnige gevoel voor het tijdsbeeld en het goed uitgewerkte drama vol grijstinten. Naast de stiltedemonstratie worstelen de jongeren allemaal met hun eigen problemen, zoals een dominante vader met een vooraanstaande positie, adoptie en het geloof.

Kraume slaagt er vooral in om met mooi uitgespeelde scènes duidelijk te maken dat wat wij nu als heel normaal ervaren in de jaren vijftig volstrekt ondenkbaar was. De uitwegen die de klasgenoten elke keer verzinnen helpen maar voor heel even. Er komt steeds meer op het spel te staan en de gehate muur die Oost en West-Berlijn zou scheiden moest nota bene nog gebouwd worden. Het geeft bovendien een gemêleerde visie op het communisme als nieuwe geloof.

Idealisme wordt met man en macht de kop ingedrukt terwijl dit nou juist zo hoort bij de opvoeding en ontwikkeling van pubers. Wanneer de zaken echt op scherp staan komt de minister van Onderwijs hoogstpersoonlijk poolshoogte nemen. Zelfs het gezag, dat stelt het beste met de bevolking voor te hebben, weigert de zaak af te doen als een kwajongensactie.

Das Schweigende Klassenzimmer past naadloos in het rijtje titels waarmee onze oosterburen hun verleden proberen te verwerken, zoals Good Bye Lenin!, Das Leben der Anderen en Der Untergang. Het maakt bovendien duidelijk dat het verleden vele gezichten en verhalen kent; iets waarvan je niet genoeg tot je kunt nemen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten