Grayman (film)

 

De buuf ga mijn de tip van deze film op Netflix en wat een geweldige bloedstollende spannende film is dit, een aanrader.

Recensie van de film :

 Regie: Anthony Russo, Joe Russo | Scenario: Joe Russo, Christopher Markus, Stephen Mcfeely | Cast: Ryan Gosling (Court Gentry), Chris Evans (Lloyd Hansen), Ana de Armas (Dani Miranda), Billy Bob Thornton (Donald Fitzroy), e.a. | Speelduur: 127 minuten | Jaar: 2022

De kleur grijs wordt onder andere geassocieerd met neutraliteit, betrouwbaarheid en elegantie. Het perfecte midden tussen wit en zwart. Er zijn blijkbaar vijftig tinten van en het doet ook denken aan slecht weer, ouderdom, onverschilligheid en verveling. Welke betekenis krijgt de kleur in deze adaptatie van Mark Greaneys gelijknamige boek? Verwijst het naar de vertrouwde formule van het spionagegenre? Illustreert het de besluiteloosheid van de Russo-broeders om de film meer richting te geven? Of is het simpelweg de kleur die overblijft als je actie met komische noten en thrillerelementen mengt?

Court Gentry (de grijze man) wordt door de CIA gerekruteerd voor het geheime Sierra-programma, waarin gedetineerden een kans krijgen hun straf buiten de cel door te brengen. Hij wordt ingezet voor de vuile klusjes waar de CIA graag plausibele onwetendheid over heeft, en opereert in het grijze gebied tussen moreel en onwettelijk. De grijze man komt in het bezit van een usb-stick die bewijst dat zijn leidinggevende het programma voor zijn eigen corrupte doeleinden gebruikt. In de klopjacht die hierop volgt moet Court uit handen blijven van geduchte huurmoordenaar Lloyd Hansen, terwijl hij tegelijk de ontvoerde dochter van zijn dierbare vriend moet zien te redden.

Het redelijk eenvoudige plot vertoont veel gelijkenis met dat van de Jason Bourne-films, zij het met een vleugje Suicide Squad. Threadstone is ingewisseld voor het Sierra-programma maar het kat-en-muisspel met de CIA is vergelijkbaar. Vervang de CIA door MI6 en de link naar Bond is snel gelegd. Gelukkig maakt de film hier zelf een knipoog naar met de operationele naam van de grijze man: Sierra 6, want 007 was al bezet. Met zoveel films rondom de geheime dienst is het wellicht 'mission impossible' dat ze niet op elkaar gaan lijken.

Ter compensatie, of wellicht verhulling, van het rechtdoorzee plot hebben de gebroeders Russo de focus gelegd op actie. Heel veel actie. Maar ook hierin schemeren de inspiratiebronnen door. De actie is zeker Russo-waardig en bij tijd en wijle origineel, maar je kunt je tijdens het kijken niet ontdoen van de gedachte; waar heb ik dit eerder gezien? De actiescènes zijn vooral ook veel te lang, en de 'bijdrage' van het door Evans vertolkte personage maakt het er niet beter op.

Lloyd Hansen wordt geïntroduceerd als een sociopaat, en hiermee lijkt de kous af om het personage zich als een gewetenloze bruut te laten gedragen. Hij gaat als een olifant in een porseleinkast door alles en iedereen heen, en naast vijand doodt hij zo ook de spanningsboog van de kijker. Zijn haast absurdistische voorkomen met snor en loafers steekt de draak met het archetype, maar maakt het personage ook dermate ongrijpbaar dat hij geen angst inboezemt. De actie die volgt uit zijn handelen beroert hierom niet en dat is jammer want dit betreft de halve film.

Het ontbreken van een sterk plot ter justificatie van al die actie wordt op dit punt toch merkbaar. Her en der wordt een poging gedaan de vele actie te ontladen met een grap, maar dit hadden ze beter niet kunnen doen, want het stuurt de film weg van zijn duistere randje. De humor schiet tevens erg tekort en dit verbaast want Russo & Russo zijn zeker niet onbekend met het genre.

De schouders van Gosling zijn niet sterk genoeg om de rammelende randvoorwaarden op te vangen. Hoewel een begaafd acteur is hij simpelweg niet de juiste man voor de rol. Of de rol is niet juist voor hem. Het 'grijs' in grijze man verwijst naar het gebied waarin hij opereert, maar het is treffender als de kleur van Goslings vlakke invulling van het personage. De overige personages blijven eveneens relatief kleurloos, dus wat dat betreft had de film net zo goed The Gray Men in meervoud kunnen heten. Wellicht pakte de film beter uit als Gosling en Evans van personage waren gewisseld.

Het is niet louter negatief wat de klok slaat. De broers slagen erin een heel omineuze sfeer neer te zetten. Het ziet er allemaal ontzettend gelikt uit en je voelt aan alles dat het een grote productie is geweest. Uitblinker wat dit betreft is een tram-achtervolging in Tsjechië. De film kan echter niet ontsnappen aan een vergelijking met zijn inspiratoren en hier legt hij het af. De grijze man mist het charisma van Bond, het vernuft van Bourne en de roekeloosheid van Ethan Hunt. Het Netflix-sausje van de nodeloos enorme letters waarmee nieuwe locaties worden aangekondigd degradeert de film tot een budgetstoreversie van zijn voorgangers.

De gebroeders Russo laten het na te doseren en zetten volledig in op het actie-element. Dat dit ten koste gaat van plotwending en personageontwikkeling lijkt ze niet te interesseren, maar dit is nou juist waar de film naar snakt. De actie zou betekenisvoller zijn met een intrigerender plot, en via de personages hadden ze de film meer richting kunnen geven, zij het naar het thrillergenre of eventueel zelfs een meer komische hoek. In plaats daarvan houden ze het neutrale, niet bekorende grijze midden aan, wat resulteert in een actiefilm die zijn enorme potentie niet waarmaakt. Leuk voor op een regenachtige grijze dag.