EQuels (film)

 

Moet bekennen dat ik bij het zien van de titel van deze film wat sceptisch was, dacht dat kan nooit een mooie film zijn .. maar gaandeweg de film begon ik het te waarderen, de sfeer waarin het gefilmd is, de kleurstelling dat witte/ kille onderkoelde van de wereld waarin ze dan leven.. zo prachtig weer gegeven.. het verhaal is ook nog leuk.. al denk ik dat hij ook wel iets korter had gekund of men had het wat meer moeten uitwerken..

recensie van de film:

Regie: Drake Doremus | Cast: Nicholas Hoult (Silas), Kristen Stewart (Nia), Guy Pearce (Jonas), Jacki Weaver (Bess), e.a. | Speelduur: 101 minuten | Jaar: 2015

Een van de mooiste en meest intense van de conceptueel en artistiek hoogstaande videoclips van de IJslandse zangeres Björk is All Is Full of Love van videoclipregisseur Michael Cunningham. In de clip zien we twee robots, waarvan er een is getooid met het gezicht van Björk, samen de liefde bedrijven. Een vervreemdend concept, want bij machines gemaakt van metaal, kunststof, chips en draadjes denk je nou niet gelijk aan seks of liefde. Een omgekeerd idee doet zich voor in de scifidrama Equals, geschreven en geregisseerd door Drake Doremus. In een al dan niet nabije toekomst is de emotie compleet uitgeschakeld en is de favoriete kleur wit. Een kleurloze, haast fascistisch geordende samenleving is het gevolg, waar bij de mens volgens een vast stramien slaapt, eet en werkt. Intermenselijk contact is gereduceerd tot het hoogstnoodzakelijke en bestaat uit beleefdheden en werkoverleggen. De overheid heeft het zo bepaald en de bevolking heeft zich hieraan ondergeschikt gemaakt. Het gedrag van de werknemers en hun aanwezigheid worden met onderhuidse chips gemonitord.

 Sommigen zouden het kunnen bestempelen als een utopie, maar de nadelen worden al vlot blootgelegd. Silas, een rol van de Brit Nicholas Hoult, is zo’n werknemer die zich als een mier in de mierenhoop van de routine heeft gestort. Hij heeft nog wel een creatief beroep als tekenaar. Niet alleen zijn de emoties compleet uitgeschakeld, ziektes behoren ook grotendeels tot het verleden en zwangerschappen worden bereikt door middel van kunstmatige inseminatie en implantaten. Toch is het uitroeien van ziektes of genetische fouten niet helemaal gelukt, want er duikt een mysterieuze aandoening de kop op, waar Silas en zijn collega’s de godganse dag middels enorme schermen en instructiefilms op geattendeerd worden. Het zogenaamde ‘Switch On Syndrome’ zorgt er voor dat de emoties terugkomen. Geheel tegen zijn verwachting in wordt bij Silas de aandoening geconstateerd, nadat hij al enkele dagen heftige nachtmerries ervaart. Hij wordt in zijn ziekteproces aangetrokken door zijn collega Nia, die door hetzelfde lot getroffen is. Er ontstaat een complexe romance tussen de twee in een omgeving, waarin gevoelens voortdurend onderdrukt en uitgevaagd moeten worden.

Doremus’ regie en setting is zoals de maatschappij waarbinnen Silas en Nia moeten zien te overleven: afgepast, beheerst en klinisch, met een overdaad aan kale witte interieurs. Dialoog is schaars en van mededelende aard, zonder enige lading. Maar geleidelijke laat de filmmaker de teugels steeds meer vieren. Het voornaamste thema dat hij hierbij aansnijdt is dat emoties zo sterk met de mens verweven zijn dat ze onmogelijk te negeren vallen. Daar komt echter ook een grote sociale druk bij kijken en de wijze waarop conformisme zich verhoudt tot existentialisme. Want kun je nog echt uitzicht op je eigen leven hebben als een ander dit allemaal voor je bepaalt? Het verstand en de techniek hebben het leven gedefinieerd. Hoe het allemaal zo ver heeft kunnen komen en waarom de mens zich in zijn lot heeft geschikt, wordt nooit uitgelegd, hetgeen ook geldt voor het exacte plaats in de menselijke geschiedenis.

Doremus filmde rondom moderne architectuur in onder meer Tokio en Singapore, waar hij de vele figuranten gestoken in stijve witte tenues in rechte lijnen en met rechte rug hun routes laat lopen. Het heeft een overdreven geënsceneerde aanblik. Bij het vormgeven van de opdoemende gevoelens van Silas richt Doremus zich aanvankelijk primair op de zintuigelijke waarneming en gewaarwordingen, zoals de stralen van een hete douche op Silas’ handen. Pas naarmate deze zintuigelijk waarneming door begint te dringen laat Silas ook de liefde toe. Doremus bouwt dit consistent op, maar heeft last van zijn eigen uitgangspunt dat nu eenmaal weinig ruimte laat om echt met de personages mee te leven.

Exact op dat punt loopt het grotendeels spaak. Het lijkt haast schier onmogelijk om tot robots verworden personages enig gevoel mee te geven. Silas en Nia weten dit te doorbreken, maar het valt te betwijfelen of dat op tijd is voor de kijker. Ze worden in hun missie ondersteund door een eerdere generatie acteurs geleid door Guy Pearce en Jacki Weaver, maar deze Australiërs fungeren voornamelijk als aangever en doorgeefluik. Kennelijk waren ze ook nodig om uitleg en duiding te geven aan zowel de hoofdpersonen als de bioscoopganger. Doremus weet wel een rigide, beklemmende sfeer te creëren, mede vanwege de voortdurend aanzwellend hypnotiserende soundtrack. Equals mist echter de inventiviteit van bijvoorbeeld het werk van Philip K. Dick en is conceptueel te mager om echt veel creativiteit toe te staan, laat staan te beklijven. Interessant voor een korte film, maar te beperkt voor een duur van honderd minuten.